Dieta w chorobie nowotworowej - zalecenia dietetyczne i przykładowy jadłospis.

Sposobem na zapewnienie zbilansowanej diety w chorobie nowotworowej jest skorzystanie z żywienia medycznego.

Żywienie medyczne ma za zadanie zapewnienie pacjentowi siły do walki z chorobą, wspomaganie regeneracji i mechanizmów obronnych organizmu. Poprawia komfort życia oraz rokowania pacjenta. Żywienie medyczne to nieodłączny element terapii przeciwnowotworowej, który często decyduje o jego przebiegu i rezultacie. 

Poniżej prezentujemy diety polecane do walki z nowotworem.

Skontaktuj się z nami, jeżeli potrzebujesz pomocy w wyborze.

Niewłaściwe żywienie może utrudnić terapię antynowotworową. Objawy takie jak brak apetytu, nudności, suchość w jamie ustnej, biegunki mogą pojawić się podczas choroby i terapii, co skutecznie zniechęci pacjenta do zachowania odpowiedniego poziomu odżywienia.

Dlatego właściwe żywienie od początku diagnozy i zwalczanie niedożywienia jest kluczowe. 

Dobre odżywianie może:

• poprawić efektywność leczenia,
• zmniejszyć ryzyko działań niepożądanych,
• zapobiec niedożywieniu,
• poprawić jakość życia pacjenta. 

Właściwe żywienie dostarcza wszystkie niezbędne składniki odżywcze, mikro- i makroelementy w sposób zbilansowany. Zapotrzebowanie na białko i kalorie pacjentów onkologicznych są zwiększone.

Jeśli pacjent ma trudności z jedzeniem (z różnych powodów) należy rozważyć żywność medyczną. Specjalistyczne diety medyczne uwzględniają indywidualne potrzeby pacjenta onkologicznego i ułatwiają prace opiekunów.

Dietę powinien ustalić i kontrolować dietetyk medyczny.

 Najważniejsze informacje:

• Odpowiednio zbilansowana dieta dostarcza organizmowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych.
• Prawidłowe odżywianie nabiera szczególnego znaczenia w okresie choroby nowotworowej - osoba obciążona chorobą znacznie szybciej podlega jej negatywnym skutkom.
• Dieta osoby chorej na raka powinna opierać się na ogólnych zasadach zdrowego żywienia.
• Pacjent onkologiczny nie powinien samodzielnie wykluczać ze swojej diety żadnych składników odżywczych. Dlatego warto aby opiekun kontrolował dietę i to czy wszystkie posiłki są zjadane w całości.
• Najlepiej, aby dieta była ustalana indywidualnie dla każdego pacjenta. Uwzględnia się tu także upodobania smakowe tej osoby, co ma bardzo duże znaczenie przy długotrwałym leczeniu.
• Dieta pacjenta onkologicznego musi być zbilansowana i dostarczać niezbędnych składników odżywczych.
• Podczas choroby w organizmie istotnie zwiększa się zapotrzebowanie na białko.
• Podaż energii z węglowodanów powinna wynosić 35-50%.
• Wraz z toczącym się w organizmie procesem zapalnym, który związany jest z obecnością guza nowotworowego oraz stresem towarzyszącym chorobie zwiększeniu ulega zapotrzebowanie organizmu na antyoksydanty (przeciwutleniacze).

Spis treści

• Brak właściwego żywienia może przesądzić o nieskuteczności terapii antynowotworowej, a nawet konieczności jej przerwania
• Zalecenia żywieniowe podczas leczenia onkologicznego
• Co robić, gdy pacjent chory na nowotwór nie ma ochoty na jedzenie?
• Szukasz diety indywidualnej dla chorego na nowotwór?
• Częste pytania i odpowiedzi w kontekście diety nowotworowej
  
  

Zobacz też główny dział - żywienie w onkologii

Brak właściwego żywienia może przesądzić o nieskuteczności terapii antynowotworowej, a nawet konieczności jej przerwania.

Niestety zarówno sama choroba, jak również zaordynowane terapie, mogą skutkować szeregiem objawów takich jak:

• brak apetytu,
• nudności,
• wymioty,
• szybkie uczucie sytości,
• brak łaknienia,
• suchość w jamie ustnej,
• stany zapalne jamy ustnej,
• biegunki lub zaparcia,
• trudności z połykaniem
• i niestety często jadłowstręt

Dlatego jest rzeczą absolutnie priorytetową, aby odpowiednie żywienie włączyć już w momencie rozpoznania choroby nowotworowej.

Dzięki takiemu postępowaniu można zdecydowanie wpłynąć na poprawę efektywności leczenia, zmniejszyć ryzyko działań niepożądanych, związanych z zastosowaniem terapii przeciwnowotworowej, wdrożyć profilaktykę lub leczenie niedożywienia (kacheksji) i co bardzo istotne poprawić jakość życia pacjenta.

Wzmocnij siłę do walki z chorobą - #ŻywienieToLeczenie

Szukasz jadłospisu? Rekomendujemy skorzystanie z usług dietetyków klinicznych, którzy skomponują go do potrzeb pacjenta.

Pamiętaj, że z uwagi na różne indywidualne potrzeby dieta powinna być dostosowana do organizmu. Jest to szczególnie istotne w podeszłym wieku, kiedy pacjenci borykają się z różnymi niedoborami i schorzeniami towarzyszącymi.

Produkty nad którymi warto się zastanowić podczas terapii onkologicznej:

Uwaga - pacjent z chorobą nowotworową powinien przyjmować produkty dostosowane do tego co toleruje, a także posiłki powinny odpowiadać rodzajowi schorzenia (bardzo ważna jest tu tolerancja niektórych składników)

• duża ilość warzyw i owoców - lecz nie wszystkich - w warzywach i owocach nie tylko odnajdziemy naturalne substancje przeciwutleniające, ale także inne witaminy, w tym witaminy z grupy B. Dla organizmu niezwykle istotne jest obecne w nich kwas foliowy (witamina B9). Niedobór tej witaminy w codziennej diecie może zwiększać ryzyko wystąpienia raka jelita grubego. Ich regularne spożywanie wpływa też pozytywnie na układ odpornościowy. Rekomendowane jest także spożywanie roślin strączkowych (fasola, groszek),
• kasze, ryż, makaron,
• produkty zbożowe, pieczywo,
• chude mięso,
• oleje roślinne, szczególnie olej rzepakowy, oliwa z oliwek,
• produkty mleczne.

Ponadto jadłospis może być uzależniony od tego czy pacjent podlega radioterapii, chemioterapii, a może innym formom leczenia onkologicznego.

Więcej zobacz tutaj:

https://www.bielkadietetyk.pl/przykladowy-jadlospis---dieta-latwostrawna-podczas-chemioterapii

Zalecenia żywieniowe podczas leczenia onkologicznego.

Porada dietetyczna oczywiście uwzględni indywidualną sytuację pacjenta onkologicznego i pomoże zadbać o powyższe cele. Właściwe żywienie to zapewnienie wszystkich niezbędnych składników odżywczych, mikro- i makroelementów w sposób zbilansowany i dostosowany do potrzeb konkretnego pacjenta onkologicznego.

• Warto mieć na uwadze, że zapotrzebowanie kaloryczne jest zależne od braku lub obecności cech niedożywienia i waha się od 25-30 kcal/kg m.c/d u pacjentów bez cech niedożywienia, do 35 – 45 kcal/kg m.c./d u osób niedożywionych i wyniszczonych chorobowo.
• Co istotne u pacjentów onkologicznych znacząco zwiększa się zapotrzebowanie na białko do 1,2 – 2 g/kg/ m.c./d, gdzie u zdrowej osoby takie zapotrzebowanie wynosi ok 1g/kg m.c./d.
• Jeśli chodzi o proporcje żywieniowe to rozkład makroskładników powinien być następujący:
• białko ma pokrywać 15-20% dziennego zapotrzebowania,
• tłuszcz 30-50%, (podstawowym źródłem tłuszczy w diecie onkologicznej są ryby, oleje roślinne, orzechy, chude mleko),
• węglowodany 35-50% (należy tu spożywać ryż , makaron pełnoziarnisty, kasza, pieczywo, a także warzywa i owoce),
• zaś płyny powinny stanowić 30-40 ml na kilogram masy ciała na dzień Warto to przeliczyć - osoba o wadze 70 kg powinna wypijać ok 2,5-2,8 litra różnego rodzaju płynów, ale głównie wody,
• Trzeba też pamiętać o elektrolitach takich, jak magnez, fosfor, potas, sód i wapń.

Co robić, gdy pacjent chory na nowotwór nie ma ochoty na jedzenie?

To są wszystko istotne fakty, ale co w sytuacji kiedy pacjent nie ma ochoty zjeść posiłku, a wręcz czuje jadłowstręt, choć jego organizm tak bardzo potrzebuje odżywienia?

W takiej sytuacji warto rozważyć włączenie żywności medycznej, która zapewnia bogactwo składników odżywczych, skoncentrowanych w niewielkiej objętości.

Jest ona dostępna w postaci gotowych do spożycia drinków odżywczych o bogatym, optymalnym składzie lub proszków do sporządzania diet, które mogą też wzbogacać inne posiłki pacjenta. Zarówno jedne, jak i drugie uwzględniają też szczególne potrzeby pacjenta.

Przy zaburzeniach pasażu jelitowego idealnie sprawdzą się produkty z błonnikiem takie jak Nutrego FIBRE+

Dla pacjentów z zaburzeniami smaku i łaknienia, o wysokim zapotrzebowaniu na białko, najlepszym rozwiązaniem są takie produkty jak Immax. To bezsmakowe diety w proszku, które nie wpływają na smak potraw i mogą być dodawane do diety pacjenta niezauważalnie.

Wielu pacjentów doceni też drinki Nutrego FORTE, które są dostępne w sześciu pysznych smakach - czekolada, poziomka, orzech laskowy, cappuccino, morela i wanilia. Wszystkie mają aksamitną konsystencję, która gwarantuje tak ważną przyjemność jedzenia.

Niejednokrotnie nawet jeden posiłek w ciągu dnia, pod postacią drinka o kaloryczności 300 kcal, dostarczający aż 12 g białka, pełen witamin, składników mineralnych i kwasów Omega – 3, znacząco poprawia odżywienie organizmu.

Diety w postaci małych objętościowo i bogatych w optymalny skład odżywczy koktajli są dostępne także dla pacjentów ze współtowarzyszącą cukrzycą, bądź zaburzeniami glikemii - mają one niski indeks glikemiczny i dodatek błonnika pokarmowego. Wyborem będzie tu Nutrego DIA

Dla pacjentów z niewydolnością nerek, po dializie, która wiąże się z dodatkowym zapotrzebowaniem na białko i energię, dedykowany jest specjalistyczny produkt Nutrego RENAL HP,

Z kolei Nutrego Renal ma obniżoną zawartość białka i elektrolitów - przeznaczony do stosowania przed dializą.

Dla pacjentów z zaburzeniami trawienia i wchłaniania rozwiązaniem jest dieta w dziale Dysfagia. Rekomendowane produkty to Nutrego Adensin (zagęszczacz do potraw) oraz Nutrego Creme o kremowej konsystencji

Trudności z połykaniem pokarmu (np. dysfagię) rozwiązują preparaty, których podstawową funkcją jest zagęszczanie. Nutrego ADENSIN nie zmienia smaku i zapachu dań, do których zostaje dodany, stąd ma szerokie spektrum zastosowań.

Specjalistyczne diety medyczne uwzględniają zmodyfikowane potrzeby pacjentów onkologicznych. Mogą one być stosowane jako uzupełnienie codziennej diety, a także z powodzeniem zastępować posiłki chorego. W zależności od stanu pacjenta mogą być podawane drogą doustną bądź przez sztuczny dostęp do przewodu pokarmowego (zgłębnik, PEG) - zobacz diety do sondy.

Szukasz diety indywidualnej dla chorego na nowotwór?

Możesz się z nami skontaktować - wesprzemy Cię radą odnośnie żywienia, zalecimy gotowe środki wspomagające lub ocenimy jakość obecnej diety pacjenta. Zapraszamy do kontaktu.

Więcej szczegółowych porad na temat tego, jak powinna wyglądać dieta w chorobie nowotworowej piszemy w innym artykule.

Znajdziesz tam omówienie jakie składniki odżywcze, witaminy i minerały powinien przyjmować pacjent. Przede wszystkim omawiamy, czego unikać. Zobacz przeciwwskazania przy chorobie nowotworowej

 

Pytania i uwagi dla czytelników

 

Uwagi ogólne:

Przykładowe przepisy mogą pomóc urozmaicić dietę. Warto natomiast dodać do nich pełnowartościowe substancje na przykład wysokobiałkowy Immax w proszku. Odżywianie w trakcie choroby nowotworowej powinno wiązać się z ograniczeniem jedzenia mięsa do 500 g. oraz należy ograniczyć spożycie cukrów prostych.

Środki spożywcze specjalnego przeznaczenia medycznego pozwalają zbilansować dietę w trakcie leczenia żywieniowego. Jest to bardzo ważne, bo prawidłowe odżywianie stanowi jeden z najważniejszych budulców do walki z chorobą.

 

Częste pytania i odpowiedzi: