Znaczenie żywności medycznej w opiece nad osobami chorymi

Żywienie medyczne stanowi ważny element opieki nad osobami chorymi, zwłaszcza tymi w trakcie rekonwalescencji lub cierpiącymi na specyficzne schorzenia wymagające odpowiedniego dostosowania diety. Jest również ważne w przygotowaniu pacjenta do operacji.

Niewłaściwa dieta może znacząco opóźnić proces leczenia, dlatego tak ważne jest, aby dostarczać organizmowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych w odpowiednio zbilansowanej formie

Spis treści:

• Czym jest żywność medyczna?
• Kiedy stosować żywność medyczną?
• Choroby wymagające specjalnej diety
  
  • Onkologia
  • Okres okołooperacyjny
• Żywienie doustne a dojelitowe
• Jak żywność medyczna wspomaga gojenie ran
• Rola opiekunów w żywieniu medycznym
• Często zadawane pytania w kontekście żywności medycznej

Czym jest żywność medyczna?

Żywność medyczna, znana również jako żywność specjalnego przeznaczenia medycznego, to produkty stworzone specjalnie, aby wspierać specyficzne potrzeby żywieniowe osób chorych, niedożywionych lub w trakcie rekonwalescencji. Odróżnia się ją od tradycyjnych produktów spożywczych poprzez zwiększoną zawartość składników odżywczych lub specjalnie dobrany skład, który ma na celu wspieranie procesu leczenia.

Kiedy stosować żywność medyczną?

Żywienie może być stosowane z różnych powodów, niemniej w większości przypadków stosuje się je z uwagi na zagrożenie niedożywieniem lub niedożywienie pacjenta w trakcie choroby. 

Poniżej znajdziesz najczęstsze problemy z jakimi mają do czynienia pacjenci. W tych odnośnikach opisujemy postępowanie oraz polecamy środki odpowiednie do schorzeń.

 Stosowanie żywności medycznej jest zalecane m.in.

• u pacjentów niedożywionych lub z ryzykiem niedożywienia,
• osób w okresie przed- i pooperacyjnym,
• chorych na raka poddawanych chemio- lub radioterapii,  pacjentów onkologicznych z zaburzeniami smaku lub zapachu
• pacjentów w trakcie rekonwalescencji,
• osób z dysfagią,
• osób z chorobami nerek, 
• diabetyków,
• pacjentów neurologicznych (np. po udarze)
• oraz osób z zaburzeniami odżywiania,

Niedożywienie i rekonwalescencja

W przypadkach niedożywienia, szczególnie u pacjentów onkologicznych lub po operacjach, żywność medyczna może stanowić niezbędne wsparcie, dostarczając organizmowi wszystkiego, czego potrzebuje do szybszego powrotu do zdrowia.

Choroby wymagające specjalnej diety

Żywność medyczna jest niezastąpiona również w przypadku chorób, które wymagają specjalnej diety, takich jak cukrzyca, choroby serca, czy nietolerancje pokarmowe (np. nietolerancja laktozy). Dzięki specjalnie przygotowanym produktom, pacjenci mogą unikać składników szkodliwych dla ich zdrowia, jednocześnie zapewniając sobie niezbędne składniki odżywcze.

Żywność specjalnego przeznaczenia medycznego

To szeroka kategoria produktów, która obejmuje żywność dostosowaną do specyficznych potrzeb żywieniowych związanych z określonymi schorzeniami lub stanami zdrowia. Spełnia wysokie wymagania produkcji, a dzięki naszym zaawansowanym fabrykom Nutrego w Czechach możemy oferować wysokiej jakości produkty w dobrej cenie.

Produkty są opracowywane zgodnie z zaleceniami Europejskiego Towarzystwa Żywienia Klinicznego i Metabolizmu (ESPEN - The European Society for Clinical Nutrition and Metabolism). Może to być żywność o niskiej zawartości cukrów, bogata w białko, bezglutenowa lub zawierająca specjalne mieszanki składników wspierających proces gojenia.

Kluczowy jest indywidualny dobór preparatu do potrzeb pacjenta

Wybór odpowiedniej żywności medycznej powinien zawsze odbywać się pod kontrolą lekarza lub dietetyka, aby zapewnić, że produkty te spełniają indywidualne potrzeby pacjenta i są odpowiednie do jego stanu zdrowia.

Przed zakupem rekomendujemy zapoznać się ze składem produktów lub skonsultować z naszym działem wsparcia. Zapraszamy do kontaktu.
 

Przykłady zastosowań żywności medycznej

Onkologia

W kontekście onkologii, żywność medyczna odgrywa fundamentalną rolę. Chemioterapia i radioterapia, będące głównymi metodami leczenia nowotworów, często prowadzą do skutków ubocznych takich jak utrata apetytu, problemy z połykaniem, a w efekcie do utraty masy ciała. W tej sytuacji żywność medyczna – pełnowartościowa, wzbogacona o niezbędne składniki odżywcze – może znacząco pomóc. Produkty takie jak drinki odżywcze, np Nutrego Forte, zawierające wysoką zawartość białka i węglowodanów, są łatwe do spożycia nawet dla osób z zaburzoną zdolnością do gryzienia i połykania. Dostarczając organizmowi niezbędnych składników odżywczych, wspomagają one nie tylko walkę z chorobą, ale i proces gojenia. Istotne jest, aby żywność ta była podawana pod kontrolą lekarza, zwłaszcza w przypadku pacjentów zagrożonych niedożywieniem lub z upośledzoną zdolnością trawienia.

Okres okołooperacyjny

Okres okołooperacyjny to czas, gdy organizm pacjenta jest szczególnie narażony i wymaga dodatkowego wsparcia, by sprostać wyzwaniom związanym z operacją chirurgiczną i okresem rekonwalescencji. W tym czasie, żywność medyczna spełniająca specjalne wymogi dietetyczne staje się kluczowym elementem postępowania dietetycznego. Produkty bogate w składniki odżywcze, takie jak arginina czy produkty łatwe do wchłaniania doustnie lub dojelitowo, przyczyniają się do szybszego gojenia, redukują ryzyko powikłań i mogą skrócić czas pobytu w szpitalu. Specjalne formuły żywieniowe, dostosowane do zwiększonego zapotrzebowania energetycznego i odżywczego pacjentów w okresie okołooperacyjnym, pomagają zaspokoić potrzeby organizmu, który może mieć znacznie utrudnione przyjmowanie zwykłej żywności. Stosowanie żywności medycznej umożliwia również optymalizację jadłospisu i podaż niezbędnych składników odżywczych, kiedy tradycyjne spożywanie pokarmów jest utrudnione lub niemożliwe.

Żywienie doustne a dojelitowe

W zależności od stanu pacjenta i jego zdolności do połykania, żywność medyczna może być podawana doustnie w formie napojów i koktajli (drinków odżywczych) odżywczych lub dojelitowo, bezpośrednio do przewodu pokarmowego przez zgłębnik. Oba sposoby mają na celu zapewnienie optymalnego odżywiania.

Jak żywność medyczna wspomaga gojenie ran?

Żywność medyczna, dostarczając skoncentrowane ilości składników odżywczych, takich jak białka, witaminy, minerały i pierwiastki śladowe, odgrywa kluczową rolę w procesie gojenia ran przewlekłych. Odpowiednie odżywianie wspomaga odbudowę tkanki, wzmacnia system immunologiczny i pomaga utrzymać odpowiedni poziom energii niezbędny do walki z chorobą. Należy pamiętać, że samo odżywianie powinno być uzupełnieniem terapii ogólnoustrojowej, miejscowego zaopatrzenia rany oraz wsparcia psychofizycznego komfortu i aktywności pacjenta.

Rola opiekunów w żywieniu medycznym

Rola opiekunów w procesie żywienia medycznego pacjentów jest niezwykle ważna, ponieważ często to właśnie oni są odpowiedzialni za zapewnienie, że osoby chore otrzymują odpowiednie składniki odżywcze niezbędne do ich rekonwalescencji i leczenia. Żywienie medyczne, czyli stosowanie produktów specjalnego przeznaczenia, jest kluczowe w wielu przypadkach, zwłaszcza kiedy pacjenci zmagają się z chorobami nowotworowymi, trzustką, zaburzeniami trawienia czy innymi stanami, które utrudniają tradycyjne spożywanie pokarmów.

Jednym z głównych wyzwań jest dostosowanie diety do zmieniających się potrzeb organizmu w trakcie choroby i leczenia, co może obejmować zarówno zapotrzebowanie kaloryczne, jak i specyficzne składniki odżywcze, które mogą być niezbędne do walki z niedoborami, wspierania metabolizmu czy przyspieszenia gojenia odleżyn. Opiekunowie powinni więc regularnie monitorować masę ciała pacjenta, obserwować wszelkie zmiany w stanie zdrowia i adekwatnie dostosowywać do nich dietę, rekomendując uzupełnienie diety o specjalnie stworzone dla osób chorych preparaty odżywcze lub żywność pełnowartościową małej objętości, która jest łatwiej przyswajalna.

Wiele osób chorych może doświadczać braku apetytu lub mieć utrudnione połykanie z powodu choroby nowotworowej lub problemów z przełykiem, co czyni zwykłe produkty spożywcze nieadekwatnymi. W takich sytuacjach, opiekunowie odgrywają kluczową rolę w zapewnieniu, że pacjenci nadal otrzymują niezbędne składniki odżywcze, wykorzystując do tego celu żywność specjalnego przeznaczenia medycznego, która jest łatwa do spożycia, nawet w przypadku osób nie mogących tradycyjnie jeść.

Opiekun musi również pamiętać o możliwości wystąpienia niezamierzonych skutków zmiany diety, takich jak problemy z wydalaniem czy metabolizowaniem niektórych składników odżywczych, co wymaga stałej obserwacji i gotowości do dostosowania planu żywieniowego w porozumieniu z zespołem medycznym.

FAQ - często zadawane pytania

1. Czy żywność medyczna jest dostępna bez recepty? Wszystkie produkty są dostępne bez recepty. Co ciekawe, produkty te znacznie różnią się od suplementów diety, bo żywienie kliniczne objęte jest wysokimi rygorami produkcji i jego skład musi być w 100% zgodny z zwartością. Ponadto produkty opracowywane są wg wytycznych ESPEN i odpowiadają na potrzeby wniosków badań klinicznych.

2. Czy żywność medyczna może zastąpić tradycyjne posiłki? W niektórych sytuacjach i na określony czas żywność medyczna może zastąpić żywienie pacjenta - częściowo (jako uzupełnienie diety - szczególnie w białko i kalorie) albo całkowicie. Ma to miejsce zwłaszcza gdy pacjent nie jest w stanie przyjmować stałego pokarmu. Oczywiście nie należy traktować żywienia klinicznego jako super foods i zastępować jedzenia bez potrzeby.

3. Jak długo można stosować żywność medyczną? Czas stosowania żywności medycznej zależy od indywidualnych potrzeb pacjenta i jego stanu zdrowia. Decyzję o długości stosowania powinien podjąć lekarz lub dietetyk. Na tej samej zasadzie dobiera się właściwy produkt by podjąć terapię.

4. Czy żywność medyczna może być stosowana przez osoby zdrowe jako sposób na poprawę diety? Żywność medyczna została zaprojektowana do celów terapeutycznych i nie jest zalecana jako suplement diety dla osób zdrowych bez wcześniejszej konsultacji z profesjonalistą. Podobnie nie rekomendujemy stosowania suplementów bez odpowiedniej wiedzy. Często są niestety przepalaniem pieniędzy...