Droga pacjenta od momentu diagnozy choroby nowotworowej do jej wyleczenia jest zazwyczaj długa i wyboista. Przejście całego skomplikowanego procesu leczenia kosztuje pacjenta mnóstwo sił zarówno fizycznych, jak i psychicznych. Dlatego niezwykle ważne jest wzmacnianie organizmu pacjenta już na samym początku tej drogi.
W tym artykule skupimy się szczególnie na diecie pacjenta onkologicznego (chorującego na nowotwór). Nakreślimy zarys zbilansowanej diety, gdzie szczególnie warto podkreślić charakter równowagi składników odżywczych (zbilansowanie) oraz kaloryczność wszystkich posiłków.
Warto dodać, że prawidłowe żywienie pacjenta jest jedną z rekomendacji podnoszoną przez różne instytuty, w tym Polskiego Towarzystwa Żywienia Klinicznego (źródło).
Jak wzmocnić organizm w chorobie nowotworowej - porady i środki żywieniowe
Zobacz główny dział - żywienie w onkologii
Co możemy osiągnąć wzmacniając organizm pacjenta z chorobą nowotworową:
- przygotowujemy go psychofizycznie do planowanego leczenia,
- zapobiegamy powikłaniom związanym z leczeniem przeciwnowotworowym,
- wspomagamy powrót sprawności psychofizycznej,
- zmniejszamy ryzyko nawrotu choroby i przedwczesnej śmierci.
TL;DR:
Artykuł podkreśla znaczenie skomponowanej diety, aktywności fizycznej i odpowiedniego odpoczynku w walce z nowotworami. Pacjenci onkologiczni często muszą stawić czoło wielu wyzwaniom, m.in obniżonej odporności oraz niedoborowi energii i składników odżywczych. Dieta powinna być bogata w białko, aby pomóc w odbudowie komórek, w tym komórek nowotworowych. Suplementacja składników mineralnych (potocznie minerałów) i witamin (mówiąc potocznie) może być niezbędna. Wiele osób korzysta ze specjalnie przygotowanych odżywek - diety specjalnego przeznaczenia medycznego, aby dostarczyć niezbędnych składników odżywczych.
Niemniej zawsze warto skonsultować się z lekarzem, aby dowiedzieć się, jak taka suplementacja powinna przebiegać i jak dokładnie ją stosować w konkretnym przypadku. Preparaty wzmacniające mogą pomóc w poprawie stanu serca i układu immunologicznego, zwłaszcza podczas terapii przeciwnowotworowej. Zalecane są także produkty, które pomogą oczyścić organizm.
Jakie są sposoby wzmocnienia organizmu w chorobie nowotworowej?
Aktywność fizyczna
Niezwykle ważna jest AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA dostosowana do możliwości i aktualnego stanu zdrowia pacjenta.
Ćwiczenia fizyczne powinny być wykonywane we wszystkich stadiach choroby oraz podczas stosowania różnych metod leczenia. Aktywność fizyczna jest zalecana zarówno profilaktycznie, jak i leczniczo oraz paliatywnie celem łagodzenia objawów choroby.
Ćwiczenia fizyczne zwiększają odporność organizmu, zapobiegają utracie masy mięśniowej oraz poprawiają jego sprawność – zarówno fizyczną jak i psychiczną. Niestety ogólne osłabienie organizmu podczas choroby nowotworowej oraz jej leczenia powoduje u pacjentów niechęć do aktywności fizycznej. Brak ruchu nasila skutki uboczne leczenia przeciwnowotworowego. Doprowadza to do powstania błędnego koła, w którym pacjent nie ćwiczy, bo nie ma siły, a nie ma siły, bo nie ćwiczy.
Tym bardziej należy wzmacniać organizm aktywnością fizyczną, co ułatwia i przyspiesza powrót do pełnej aktywności życiowej.
Odpowiedni odpoczynek
Po aktywności fizycznej warto zadbać o odpowiedni ODPOCZYNEK.
Zdrowy dorosły człowiek potrzebuje około 7-9 godzin snu na dobę. Tym bardziej organizm walczący z chorobą nowotworową musi mieć czas na regenerację. Zbyt mała ilość snu i stres w połączeniu z obciążającą terapią przeciwnowotworową powodują przemęczenie organizmu. To z kolei prowadzi do zwiększonej podatności na infekcje, czego w szczególności powinny unikać osoby z chorobą nowotworową. Pamiętajmy, że osoby obciążone chorobą potrzebują nie tylko pomocy opiekuna, ale też stałego wsparcia psychicznego.
Odpoczynek ma szczególne znaczenie podczas bardziej zaawansowanej terapii (chemioterapii, radioterapii), która może w znacznym stopniu osłabiać pacjenta. W takich przypadkach tym ważniejsze są czynniki o których mówimy w dalszych częściach artykułu.
Odpowiednio zbilansowana dieta jako jeden z najważniejszych czynników wzmocnienia organizmu w trakcie walki z nowotworem
Ogromne znaczenie we wzmocnieniu organizmu osoby z chorobą nowotworową ma odpowiednio zbilansowana DIETA.
Żeby wzmocnić organizm, należy zrezygnować z palenia tytoniu, spożycia alkoholu, oraz zadbać o odżywczą dietę.
Dieta osoby z chorobą nowotworową powinna być dietą wysokobiałkową
Codzienne zapotrzebowanie zdrowego człowieka to ok. 0,9 g białka na kilogram masy ciała na dobę. A w przypadku choroby nowotworowej, wzrasta ono do 1-1,5 g a czasem nawet do 2 g na kilogram masy ciała na dobę.
W dodatku, w diecie pacjentów onkologicznych zaleca się zwiększoną podaż pełnowartościowego oraz łatwostrawnego białka.
Odpowiednia podaż białka pomaga choremu:
- zmniejszyć utratę masy mięśniowej,
- wzmacnia odporność,
- przyspiesza proces gojenia się ran
- pomaga w odbudowie komórek.
Białka są również istotnym składnikiem krwi, ponieważ pełnią one funkcję transportową, a tym samym są również nośnikiem większości leków.
Podkreślić należy, że spożywanie białka usprawnia pracę układu immunologicznego, który często podczas choroby jest osłabiony (na rzecz rozmaitych czynników). Warto, aby jadłospis zawierał odpowiednią ilość białka, jeśli zależy nam by wzmocnić odporność pacjenta (szczególnie w trakcie chemioterapii)
Nie bagatelizuj spożycia odpowiedniej ilości węglowodanów
W codziennej diecie pacjenta onkologicznego ważne jest również utrzymanie odpowiedniego spożycia węglowodanów na zalecanym dobowym poziomie 35-55% dziennej wartości kalorycznej. Zaleca się stosowanie diety wysokokalorycznej, gdyż ze względu na uogólnioną, przewlekłą reakcję zapalną organizmu u pacjentów z nowotworami wzrasta dobowe zapotrzebowanie energetyczne nawet do 4000 kcal.
Zapewnienie wysokoenergetycznej, bogatej w białko diety może być bardzo trudne
Ze względu na stan chorego, brak apetytu, zaburzenia smaku, węchu i innych powikłań związanych z chorobą i leczeniem onkologicznym.
Najlepszym i najczęściej zalecanym rozwiązaniem jest zastosowanie specjalistycznych diet przemysłowych, które w niewielkiej objętości zawierają skumulowaną porcję składników odżywczych.
Najbardziej popularnym i najczęściej zalecanym przez specjalistów rozwiązaniem jest wzbogacanie diety pacjenta onkologicznego drinkami odżywczymi. Przykładem takiej gotowej do spożycia diety jest Nutrego Forte. To kompletna pod względem odżywczym, hiperkaloryczna i wysokobiałkowa dieta do podaży doustnej, w formie pysznych, aksamitnych koktajli w sześciu smakach: waniliowym, poziomkowym, orzechowym, czekoladowym, morelowym oraz cappucino. Na potrzeby wygody naszych pacjentów dostępne są opakowania o różnej pojemności.
Nutrego Forte pozwala skutecznie wspomagać odporność dietą w chorobie
Zaburzenia smaku to często niechęć do jedzenia - rozwiązaniem mogą być diety niesłodkie
Bardzo istotnym problemem pacjentów onkologicznych są zaburzenia smaku, które zniechęcają do przyjmowania pokarmów.
Aby wzmocnić organizm pacjenta z zaburzeniami percepcji smaków warto sięgnąć po diety niesłodkie, bez dodatku smakowego. Przykładem jest bezsmakowa i bezzapachowa dieta w proszku Immax, którą można dodawać np. do napojów czy posiłków.
Neutralne diety w proszku wspomagają układ odpornościowy
Doskonałym rozwiązaniem na wzmocnienie organizmu dla pacjentów z chorobą nowotworową są również diety w proszku.
Dają one duże możliwości dopasowania diety do indywidualnych potrzeb pacjenta.
Są idealne w przypadku konieczności ograniczania podaży niektórych składników odżywczych, na przykład przy ograniczeniach płynowych, ale także ze względu na możliwość włączenia niemal niezauważalnie do diety pacjenta.
Przykładem takiej diety w proszku jest kompletna pod względem odżywczym dieta Trophic Basic Enteral. Niesłodka o lekko waniliowym aromacie, z której można przygotowywać drinki odżywcze o dowolnej kaloryczności, osmolarności i gęstości lub dodawać do potraw typu kleik, budyń, płatki śniadaniowe, a nawet kawa!
Skuteczna dieta do walki z rakiem dla pacjentów zaburzeniami
Dieta w sposób szczególny wykonana pod potrzeby pacjentów onkologicznych z zaburzeniami smaku to Immax. Jest to pierwszy na polskim rynku całkowicie bezsmakowy preparat w proszku do żywienia medycznego, który można niezauważalnie dodawać do posiłków.
Specjalistyczna formuła dostarcza dodatkowych kalorii, pełnowartościowego i łatwostrawnego białka serwatkowego wraz z leucyną, jak również specjalnie dobranych witamin i składników mineralnych, w tym cynku w wysokiej dawce - którego deficyt, ma wpływ na zaburzenia smaku.
Dzięki temu, że Immax można dodawać do potraw słodkich, słonych, a nawet do napojów bez wpływu na ich smak, Immax pozwala zatem skutecznie wzmacniać organizm chorego w niezauważalny przez niego sposób. Jest to bardzo efektywna metoda dla pacjentów, którzy nie chcą lub nie mogą przyjmować żywienia medycznego w formie drinków odżywczych.
Dbaj o sferę psychofizyczną - najważniejsze jest wsparcie pacjenta
Niestety podczas leczenia nowotworów ten problem pojawia się u wielu osób. Chory na nowotwór często zamyka się ze swoimi problemami, pragnie, by życie toczyło się jak dawniej. Ponadto osoba w trakcie leczenia często nie akceptuje stanu rzeczy, co może negatywnie wpływać na przebieg leczenia.
Choroba nowotworowa to choroba przewlekła, z którą wiąże się wiele problemów dnia codziennego oraz wiele trudnych emocji, obaw. Pacjentom często towarzyszy lęk:
- o rezultaty leczenia,
- o samopoczucie podczas przyjmowanej terapii,
- o środki finansowe potrzebne na leczenie itd.
Warto skorzystać z obecności i WSPARCIA OSÓB NAJBLIŻSZYCH, żeby zredukować ten ciągły stres. Spotkania z rodziną, wspólne aktywności z przyjaciółmi mogą wspierać chorego w psychicznej sferze walki z chorobą.
Już samo rozpoznanie choroby nowotworowej ma ogromny wpływ na zdrowie psychiczne pacjenta i całej jego rodziny.
Nieoceniona w takiej sytuacji może okazać się pomoc specjalisty – PSYCHOONKOLOGA. Jego rola polega na wsparciu pacjenta w radzeniu sobie z emocjami wiążącymi się z diagnozą choroby nowotworowej. Psychoonkolog oferuje swoją profesjonalną pomoc podczas całego złożonego procesu leczenia przeciwnowotworowego. Wspiera również osoby chore już po zakończeniu leczenia w adaptacji do nowej sytuacji życiowej.
Należy zatem pamiętać o tym, aby w przebiegu choroby nowotworowej wzmacniać swój organizm nie tylko w sferze fizycznej, ale również psychicznej.
Podsumowanie:
W trakcie leczenia onkologicznego kluczową rolę odgrywają:
Stan odżywienia pacjenta - kluczowy jest zbilansowany jadłospis chorego - z odpowiednią ilością kalorii, proporcjami składników odżywczych oraz zawartością składników mineralnych i witamin. Najprostszą metodą wsparcia jest wykorzystanie diet przemysłowych, które opisujemy w tekście.
Aktywność fizyczna i odpoczynek - bardzo ważne, choć mocno determinowane stanem zdrowia pacjenta. Aktywność należy dobierać do możliwości pacjenta - inna będzie w czasie chemioterapii, a inna w pierwszych fazach leczenia.
Przede wszystkim wsparcie - wsparcie na poziomie psychicznym i wsparcie swoją obecnością są bardzo ważne w czasie leczenia. Niektóre badania pokazują, że codzienna pomoc na poziomie mentalnym może znacznie wspomagać odporność organizmu pacjenta, a także pozwala łatwiej znosić trudy terapii nowotworowej. Rekomendujemy także skorzystać z porady psychoonkologa - to wysokiej klasy specjalista, który na różnych poziomach doradza działania podczas walki z chorobą.